Khoảng 1% doanh nghiệp ngành gỗ Việt Nam xuất hàng sang châu Âu chịu sự kiểm tra nghiêm ngặt
Theo hệ thống phân loại rủi ro quốc gia mới được Ủy ban châu Âu công bố trong khuôn khổ Quy định chống phá rừng (EUDR), Việt Nam được xếp vào nhóm “rủi ro thấp” cùng với 139 quốc gia khác. Điều này đồng nghĩa, chỉ khoảng 1% doanh nghiệp ngành gỗ của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường EU sẽ phải chịu các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt về nguồn gốc và tính hợp pháp của nguyên liệu.
Ngày 22/5, Ủy ban châu Âu đã công bố hệ thống phân loại quốc gia theo mức độ rủi ro trong khuôn khổ Quy định chống phá rừng (EUDR) của Liên minh châu Âu (EU).
Theo đó, Việt Nam cùng 139 quốc gia khác, trong đó có Mỹ, Ấn Độ và Thái Lan, được xếp vào nhóm “rủi ro thấp”. Điều này đồng nghĩa, chỉ khoảng 1% doanh nghiệp ngành gỗ xuất khẩu từ Việt Nam sang EU sẽ phải chịu kiểm tra nghiêm ngặt theo quy định mới này.
EUDR là một phần trong nỗ lực của EU nhằm ngăn chặn tình trạng phá rừng toàn cầu, đặc biệt là nạn phá rừng bất hợp pháp. Quy định đặt ra các yêu cầu nghiêm ngặt đối với chuỗi cung ứng của bảy mặt hàng chính gồm: gỗ, ca cao, cà phê, đậu nành, dầu cọ, cao su và thịt bò, cùng các sản phẩm phái sinh như da thuộc, sôcôla và đồ nội thất.
Trao đổi với báo chí, ông Trần Văn Công, Tham tán Nông nghiệp Việt Nam tại Bỉ và EU, việc Việt Nam được xếp vào nhóm “rủi ro thấp” là kết quả tích cực từ nỗ lực hợp tác giữa hai bên trong thời gian qua. Ông nhấn mạnh vai trò của Hiệp định Đối tác tự nguyện về thực thi luật lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại (VPA/FLEGT), cũng như các sáng kiến chung trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Mức độ kiểm tra doanh nghiệp của EU cũng khác nhau tùy theo nhóm phân loại: 9% đối với nhóm “rủi ro cao”, 3% đối với “rủi ro tiêu chuẩn”, và chỉ 1% với “rủi ro thấp”. Ngoài ra, doanh nghiệp từ các quốc gia thuộc nhóm “rủi ro cao” và “rủi ro tiêu chuẩn” sẽ phải cung cấp thông tin cụ thể về thời gian, địa điểm sản xuất, cũng như các bằng chứng có thể xác minh rằng hàng hóa không được sản xuất trên đất bị phá rừng sau năm 2020.
Ủy ban châu Âu cũng cho biết sẽ điều chỉnh một số quy định để giảm bớt gánh nặng hành chính và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp trong và ngoài EU. Trong đó, các doanh nghiệp lớn sẽ được phép tái sử dụng bản kê khai thẩm định đã nộp trước đó khi tái nhập khẩu hàng hóa vào thị trường EU.
Quy định EUDR sẽ chính thức có hiệu lực với doanh nghiệp lớn từ cuối năm 2025 và với doanh nghiệp nhỏ từ tháng 6/2026. Trường hợp không tuân thủ, doanh nghiệp có thể bị phạt tới 4% doanh thu tại thị trường quốc gia thành viên EU./.
