Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Thanh toán không dùng tiền mặt đã có bước phát triển nhanh chóng, vượt bậc

Phát biểu tại hội thảo "Thanh toán không dùng tiền mặt: Động lực tăng trưởng kinh tế số" do báo Tuổi trẻ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tổ chức ngày 14/6 tại TP. Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, đây là 1 chủ đề rất hay và rất có ý nghĩa.

Theo ông, khi chúng ta có 1 nền tảng hạ tầng công nghệ thông tin thiết yếu thì mọi hoạt động kinh tế số sẽ phát triển. Đơn cử khi chúng ta phát triển thương mại điện tử thì đương nhiên sẽ thanh toán không dùng tiền mặt.

Hơn nữa, giao dịch, thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ là hình thức thanh toán rẻ, nhanh, không phụ thuộc khoảng cách địa lý, mà còn giúp số hóa dòng tiền và quản lý tài chính thông minh; thúc đẩy công nghệ Fitech phát triển (Mobile Banking, ví điện tử, thẻ, mã QR codwe, Vn Pay, thanh toán qua điện thoại,…).

"Trong những năm qua, thanh toán không dùng tiền mặt đã có bước phát triển nhanh chóng, vượt bậc", Phó Thủ tướng đánh giá.

Để minh chứng cho đánh giá trên, Phó Thủ tướng cho biết, cuối năm 2024, Việt Nam có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân; 154,1 triệu thẻ ngân hàng; có 86,97% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng. Đến nay, các dịch vụ thanh toán viện phí, học phí, giao thông, xăng dầu… đều được thực hiện trực tuyến, giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân

"Đây là những tín hiệu rất đáng mừng, đây là xu thế tất yếu, trào lưu trong nền kinh tế số, thể hiện sự thay đổi lớn hành vi của doanh nghiệp và người dân, sự nỗ lực chuyển đổi số của cơ quan nhà nước. Chính vì vậy, chúng ta cần nghiên cứu để phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, kinh tế số mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa", Phó Thủ tướng nhấn mạnh và cho biết: "Đảng và nhà nước đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã minh chứng sâu sắc cho điều đó".

Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ, Quốc hội đã ban hành nhiều luật liên quan đến lĩnh vực này, như: Luật Giao dịch điện tử, Luật An ninh mạng, Luật Công nghệ thông tin, Luật Viễn thông, Luật an toàn thông tin, Luật dữ liệu số, Luật Phòng chống rửa tiền, Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân… và các nghị định liên quan. Đây là những nền tảng pháp lý hết sức quan trọng tạo đà cho sự phát triển nền tảng số, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và ngược lại, thúc đẩy kinh tế số phát triển.

Đánh giá cao lợi ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt, Phó Thủ tướng cho rằng, với doanh nghiệp và người dân, thanh toán không dùng tiền mặt giúp tăng hiệu quả kinh doanh, dễ kiểm soát dòng tiền, mở rộng thị trường online, tiết kiệm chi phí, giảm dùng giấy để giảm ô nhiễm môi trường; đồng thời, mang đến tiện ích, an toàn cho người dân khí sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn những thách thức cần khắc phục trong thời gian tới, chẳng hạn như: thói quen dùng tiền mặt, tâm lý sợ lưu vết, ngại chia sẻ; hạ tầng chưa đồng bộ nên có nơi sóng yếu, chập chờn, thanh toán khó khăn; rủi ro về an ninh, bảo mật (giả mạo tin nhắn, căn cước công dân, mã OTP,… ) nên bị mất tiền... Bên cạnh đó, một số nền tảng pháp lý chưa được hoàn thiện như tiền mã hóa, thanh toán xuyên biên giới, tiền ảo…

Để tiếp tục thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, cần có các giải pháp đồng bộ để phát triển nhanh thanh toán không dùng tiền mặt thúc đẩy kinh tế số phát triển. Trong đó, giải pháp trước tiên là hoàn thiện pháp luật, để tạo khung pháp lý tạo đà cho sự phát triển, trong đó có khung pháp lý liên quan đến tiền ảo, tiền mã hóa, thanh toán xuyên biên giới…

Tiếp tục tập trung phát triển mạnh mẽ hạ tầng dùng chung, hạ tầng công nghệ thông tin, công nghệ thanh toán… Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ. Nâng cao an ninh, bảo mật chống tội phạm mạng, bảo vệ lợi ích của người dân trong thanh toán không dùng tiền mặt.

Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân và doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các bộ ngành, địa phương, đơn vị và chất lượng nguồn nhân lực để triển khai thực hiện hiệu quả các mục tiêu đề ra.