Việt Nam - Điểm đến chiến lược của dòng vốn công nghệ cao và đổi mới sáng tạo

Sáng 22/4, Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC Summit 2025) do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Bộ Tài chính phối hợp với Tổ chức Phát triển vốn đầu tư tư nhân, Quỹ đầu tư Golden Gate Ventures và Do Ventures tổ chức diễn ra tại Hà Nội.

Diễn đàn VIPC năm nay là sự kiện nối tiếp diễn đàn hàng năm về Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam (Viet Nam Venture Summit). Trải qua 4 kỳ tổ chức thành công, chuỗi diễn đàn đã thu hút gần 10.000 đại biểu, hơn 120 diễn giả quốc tế và hàng trăm quỹ đầu tư, tổ chức tài chính hàng đầu thế giới.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, sự kiện từng bước góp phần định vị Việt Nam là điểm đến tiềm năng của dòng vốn trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo khu vực Đông Nam Á, hiện thực hóa tiềm năng thu hút các quỹ đầu tư tư nhân và tổ chức tài chính quốc tế, tạo không gian trao đổi về xu hướng đầu tư công nghệ tại Việt Nam.

Theo Báo cáo "Đầu tư đổi mới sáng tạo và đầu tư vốn tư nhân Việt Nam 2025" do Tổ chức Phát triển đầu tư vốn tư nhân Việt Nam (VPCA), NIC và Tập đoàn Tư vấn Boston (BCG) đồng thực hiện được công bố tại Diễn đàn, Việt Nam không chỉ sẵn sàng đón nhận vốn đầu tư mà còn sẵn sàng để dẫn dắt dòng vốn.

Việt Nam đang nổi lên là "điểm nóng" của các lĩnh vực công nghệ thế hệ mới, một điểm đến ổn định, hấp dẫn với các nhà đầu tư quốc tế. Gần 100 quỹ đầu tư đã rót vốn vào các công ty khởi nghiệp công nghệ trong nước.

Đổi mới sáng tạo là chìa khóa để khẳng định vị thế nền kinh tế

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao và hoan nghênh Bộ Tài chính đã chủ trì, giao NIC và Tổ chức các quỹ đầu tư tư nhân (VPCA) tổ chức Diễn đàn này. Đây là một hoạt động có ý nghĩa nhằm kết nối, khơi thông nguồn vốn đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - xu hướng chung của thế giới cũng là chủ trương của Đảng, Nhà nước và theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị.

Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ dưới tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đổi mới sáng tạo không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là chìa khóa để mỗi quốc gia khẳng định vị thế trong nền kinh tế toàn cầu.

Việt Nam đang chứng kiến làn sóng đầu tư chưa từng có vào các lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo, với những đột phá mạnh mẽ trong AI tạo sinh đang trở thành tâm điểm thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư chiến lược toàn cầu.

Bên cạnh đó, phát triển bền vững, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn đã trở thành xu thế tất yếu, lựa chọn chiến lược đối với mỗi quốc gia. Một xu hướng khác cũng đang lan rộng là làn sóng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính. Công nghệ tài chính, với các giải pháp thanh toán số, blockchain,… đang định hình lại hệ sinh thái tài chính toàn cầu, mở ra cơ hội tiếp cận vốn và dịch vụ tài chính cho hàng triệu người dân và doanh nghiệp.

"Nhà bảo trợ" cho sự phát triển

"Ngoài xu hướng toàn cầu về công nghệ và đổi mới sáng tạo, cần nhìn nhận sâu sắc về vai trò của các quỹ đổi mới sáng tạo và các nguồn vốn tư nhân trong việc thúc đẩy hệ sinh thái sáng tạo trên toàn thế giới", Phó Thủ tướng cho biết.

Nhiều quốc gia, nền kinh tế phát triển đã chủ động thành lập các quỹ đầu tư chuyên biệt cho đổi mới sáng tạo, như Châu Âu, Hàn Quốc, Hoa Kỳ... Những quỹ này không chỉ cung cấp nguồn vốn mồi quan trọng cho các dự án công nghệ cao, mà còn đóng vai trò "kích hoạt" sự tham gia của khu vực tư nhân, góp phần làm gia tăng mạnh mẽ quy mô và hiệu quả đầu tư.

Đặc biệt, dòng vốn từ khu vực tư nhân đang giữ vai trò then chốt trong thúc đẩy các ý tưởng đột phá, mô hình kinh doanh mới và phát triển sản phẩm công nghệ tiên phong. Các quỹ đầu tư mạo hiểm, các tập đoàn công nghệ toàn cầu chính là "nhà bảo trợ" cho sự phát triển của tương lai. Sự chủ động và linh hoạt của khu vực tư nhân, kết hợp với định hướng và đồng hành từ Nhà nước đã tạo nên những hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mạnh mẽ tại nhiều quốc gia.

"Trong dòng chảy sôi động của đổi mới sáng tạo toàn cầu, Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ để trở thành một điểm đến chiến lược của các dòng vốn đầu tư công nghệ cao và đổi mới sáng tạo", Phó Thủ tướng khẳng định.

Quá trình chuyển dịch chuỗi cung ứng đang tạo đòn bẩy mạnh mẽ, giúp Việt Nam gia tăng thị phần sản xuất trong các lĩnh vực như điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, với sự đồng hành của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, nhiều tập đoàn lớn như NVIDIA, Samsung, Qualcomm, Meta, Google… đã chọn Việt Nam là trung tâm R&D, trung tâm đổi mới sáng tạo và trung tâm công nghiệp mới.

Song song với đó, Việt Nam đang đẩy mạnh cải cách thể chế để giải phóng nguồn lực cho đổi mới sáng tạo. Báo cáo Đổi mới sáng tạo và Đầu tư tư nhân 2025, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Do Ventures, BCG xây dựng, cùng những cam kết mạnh mẽ của các quỹ đầu tư, doanh nghiệp công nghệ và đối tác quốc tế qua việc ký kết thỏa thuận hợp tác đầu tư là minh chứng cho những tiềm năng và cơ hội của thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng cần hành động nhanh chóng và quyết liệt để biến những cam kết, biên bản ghi nhớ thành quyết định đầu tư, hợp đồng hợp tác; biến những tiềm năng, lợi thế thành hiệu quả kinh tế.

Niềm tin, cơ hội và quyết định đầu tư mạnh mẽ

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nhất là các quỹ đầu tư, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp cùng triển khai một số việc trọng tâm.

Thứ nhất, tiếp tục có các khuyến nghị, đề xuất về thể chế, chính sách tạo điều kiện cởi mở, thuận lợi cho các quỹ đầu tư tư nhân hoạt động tại Việt Nam, đặc biệt là các quỹ có danh mục đầu tư ưu tiên cho các ngành công nghệ mới nổi, công nghệ cao, công nghệ chiến lược.

Thứ hai, thông qua các diễn đàn kết nối như Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo hôm nay, các quỹ đầu tư và các doanh nghiệp cần tiếp tục trao đổi cụ thể về định hướng đầu tư kinh doanh, tiềm năng lợi thế của mỗi bên và sớm thiết lập các cơ chế, hình thức hợp tác thiết thực, hiệu quả.

Thứ ba, các bộ, ngành, các viện nghiên cứu, trường đại học, các trung tâm đổi mới sáng tạo cần tiếp tục đóng vai trò là cơ quan hỗ trợ, thúc đẩy, tạo "sân chơi" thông thoáng, rộng mở cho các doanh nghiệp, quỹ và tổ chức, cá nhân đầu tư vào đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Chính phủ cam kết luôn sẵn sàng hành động, đồng hành và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tất cả các bên tham gia thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

"Đi cùng nhau, chúng ta sẽ tiến xa trong việc thực hiện mục tiêu huy động nguồn lực khu vực tư nhân vào tăng trưởng kinh tế, xây dựng đất nước Việt Nam thịnh vượng và hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh./.