Giá cà phê kỳ hạn lao dốc sau quyết định lãi suất của Fed

Giá cà phê kỳ vọng hụt vào quyết định của Fed

Chuyên gia Nghiên cứu thị trường cà phê Nguyễn Quang Bình cho biết, trên sàn London, giá cà phê Robusta giảm khoảng 331 USD/tấn, trong khi sàn New York, cà phê Arabica mất tới 744 USD/tấn – mức giảm gấp đôi so với Robusta.

Nguyên nhân chính của biến động này đến từ sự kỳ vọng của giới đầu cơ vào quyết định lãi suất của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Trước đó, nhiều nhà đầu tư đã ký mua với giá cao, đặt cược Fed sẽ hạ lãi suất 0,5%. Tuy nhiên, Fed chỉ hạ 0,25%, khiến thị trường hụt kỳ vọng.

“Giới đầu cơ đẩy giá lên cao, nhưng khi kỳ vọng không đạt, họ buộc phải bán tháo, kể cả bán lỗ. Tuy nhiên, những quỹ đầu cơ lớn mua từ khi giá thấp có thể không thiệt hại nhiều, trong khi giới đầu cơ nhỏ lẻ chịu ảnh hưởng nặng hơn”, ông Bình phân tích.

Bên cạnh tác động từ sàn giao dịch, thị trường cà phê còn chịu áp lực từ tâm lý nông dân. Mặc dù đến ngày 1/10 mới bắt đầu vào vụ thu hoạch, nhưng có một số người lo ngại giá đầu mùa giảm nên đã tranh thủ bán sớm.

Trong nước, ngày 18/9, giá cà phê giảm trung bình 4.800 đồng/kg so với hôm trước, còn 115.800 – 116.700 đồng/kg. Ngày 17/9, giá cũng đã mất 1.400 đồng/kg, xuống mức 120.000 – 121.500 đồng/kg.

Theo ông Bình, sự sụt giảm của giá kỳ hạn trên 2 sàn giao dịch đã tác động trực tiếp đến thị trường nội địa. “Giá trong nước hôm nay giảm mạnh, có thể khiến bà con nông dân tạm ngưng bán ra chờ tín hiệu mới”, ông Bình cho biết.

Thuế đối ứng từ Mỹ tạo thêm rào cản

Dự báo diễn biến thị trường vụ cà phê mới, ông Bình cho rằng có nhiều yếu tố tác động lên thị trường. Một trong những yếu tố lớn nhất chi phối triển vọng thị trường niên vụ mới là chính sách thuế đối ứng từ Mỹ. Ông Bình cho biết, việc chính quyền Tổng thống Trump áp thuế 50% với cà phê Brazil và 20% với Việt Nam đã tạo thêm sức ép đáng kể.

Thuế đối ứng của Việt Nam tuy thấp hơn Brazil nhưng do phí vận chuyển cao và giá cà phê trong nước căng thẳng nên doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam buộc phải nâng giá bán để bù đắp. Điều này khiến sức cạnh tranh giảm sút, trên thực tế tác động gần tương đương với mức thuế 50% mà Brazil phải gánh.

Hiện lượng cà phê của cả Brazil và Việt Nam vào Mỹ đều rất hạn chế. Khi xuất khẩu hàng thực khó khăn, nhà đầu tư buộc phải chuyển sang mua cà phê trên sàn giao dịch giấy (ảo), từ đó đẩy giá kỳ hạn tăng. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa giá cà phê nội địa sẽ tăng theo, do xuất khẩu thực tế gặp trở ngại.

“Giá cà phê sàn đã ảnh hưởng lên giá cà phê ngoài thị trường, vì trên sàn là đồng tiền chi phối, ai mạnh tiền thì người đó thắng. Còn trên thị trường hàng thật ai có thị trường nhiều thì thắng, nhưng có hàng nhiều chưa chắc đã thắng, đôi khi có hàng nhiều rồi ồ ạt bán ra nên không thắng. Sàn giao dịch và thị trường mua thật, bán thật là hai thị trường khác nhau và cách vận hành cũng khác nhau hoàn toàn, một bên là bỏ tiền vô để đẩy giá lên, còn một bên bán ra nhiều bao nhiêu thì giá càng giảm bấy nhiêu. Tuy vận hành khác nhau, cách buôn bán khác nhau, nhưng khi sàn ảo tăng thì cũng tác động đến thị trường thật nhưng không nhiều”, nhà Nghiên cứu thị trường nhấn mạnh.

Châu Âu hiện là thị trường lớn nhất của cà phê Việt Nam, chiếm khoảng 40% sản lượng xuất khẩu. Tuy nhiên, EU sau khi nhập khẩu cà phê thô từ Việt Nam sẽ chế biến và tiêu thụ nội bộ khoảng 20%, phần còn lại được tái xuất sang các thị trường khác, trong đó có Mỹ.

Vì vậy, dù Mỹ không trực tiếp nhập khẩu nhiều cà phê từ Việt Nam, nhưng mức thuế đối ứng 20% của Mỹ vẫn tác động gián tiếp lên toàn chuỗi giá trị, làm giảm tính cạnh tranh của hàng Việt.

“Đừng nghĩ Mỹ mua ít cà phê Việt Nam nên tác động không đáng kể. Thực tế, thuế đối ứng có thể khiến các thị trường khác e dè khi mua hàng có xuất xứ từ Việt Nam, đồng thời tận dụng để ép giá”, ông Bình nhận định.

Xuất khẩu tăng mạnh, đạt kỷ lục mới và ẩn số trong niên vụ mới

Dù đối mặt nhiều thách thức, xuất khẩu cà phê của Việt Nam vẫn ghi nhận tăng trưởng tích cực. Theo số liệu của Cục Hải quan, tháng 8/2025, Việt Nam xuất khẩu 84.062 tấn cà phê, trị giá 460 triệu USD, tăng 11,1% về lượng và 14,3% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Tính chung 8 tháng đầu năm, xuất khẩu đạt gần 1,15 triệu tấn, thu về 6,5 tỷ USD – mức cao kỷ lục. So với cùng kỳ năm 2024, khối lượng tăng 8,6% trong khi giá trị tăng tới 61,1%.

EU tiếp tục là thị trường chủ lực với khối lượng nhập khẩu đạt 480.474 tấn, trị giá 2,66 tỷ USD, tăng 16% về lượng và 73,2% về giá trị, chiếm 41,8% tổng lượng và 41% kim ngạch xuất khẩu cà phê của Việt Nam.

Theo ông Bình, triển vọng thị trường cà phê trong niên vụ mới vẫn còn nhiều biến số. Nếu Mỹ duy trì chính sách thuế đối ứng, giá kỳ hạn có thể tiếp tục biến động mạnh, trong khi giá nội địa chưa chắc hưởng lợi. Ngược lại, nếu Washington điều chỉnh thuế suất về 0% đối với cà phê nguyên liệu, giá sàn kỳ hạn có thể nhanh chóng hạ nhiệt.

“Thị trường cà phê niên vụ mới có thể dự báo xu hướng, nhưng khó khẳng định chắc chắn. Giá nội địa sẽ phụ thuộc nhiều vào chính sách thuế của Mỹ cũng như phản ứng từ các thị trường nhập khẩu lớn khác”, ông Bình nhận xét.

Ông cũng lưu ý, trong vòng một năm qua, giá cà phê tại Mỹ đã tăng 21% – một mức tăng đáng kể. Nếu phía Mỹ chấp thuận đưa cà phê nguyên liệu vào với thuế suất 0%, giá sàn kỳ hạn sẽ lập tức giảm. Do đó, diễn biến thị trường còn phụ thuộc rất nhiều vào quyết định của Washington.