Sản phẩm OCOP “vươn tầm”, tăng độ nhận diện kinh tế nông thôn

Những “rào cản” trên lộ trình phát triển sản phẩm OCOP

Theo bà Hoàng Thị Mai, Chi cục trưởng Chi cục Kinh tế Hợp tác nhấn mạnh những nguyên nhân chính, đó là "Tốc độ đô thị hóa khiến vùng nguyên liệu đặc trưng ngày càng thu hẹp, trong khi sản phẩm 5 sao đòi hỏi nguồn nguyên liệu ổn định và quy mô lớn. Thêm vào đó, 60% cơ sở sản xuất OCOP gặp khó trong nâng cấp tay nghề lao động và tiếp cận vốn, còn chi phí đầu vào tăng cao đe dọa sự phát triển bền vững".

TP. HCM trung tâm kinh tế sôi động, không chỉ là bức tranh đô thị hiện đại mà còn ẩn chứa những mảng xanh nông nghiệp giàu tiềm năng. Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đang trở thành động lực để thành phố kích hoạt giá trị nông thôn, nhưng hành trình này không thiếu thách thức.

Tính đến giữa năm 2024, TP. HCM có 191 sản phẩm OCOP, với 79 sản phẩm 4 sao và 112 sản phẩm 3 sao, nhưng chưa có sản phẩm nào đạt 5 sao. PGS.TS Vương Đức Hoàng Quân, Phó Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh Lao động, nhận định số lượng này còn khiêm tốn so với các tỉnh thành khác.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Minh Nhựt, Phó trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP. HCM, cho biết chỉ 35% sản phẩm OCOP được phân phối qua siêu thị và sàn thương mại điện tử, phản ánh khó khăn trong xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường. Một số công chức cấp cơ sở còn thiếu chủ động trong hỗ trợ doanh nghiệp, trong khi chính sách riêng cho OCOP chưa rõ ràng, chủ yếu lồng ghép vào các chương trình chung.

Tuy nhiên, TP. HCM không ngừng thể hiện tinh thần quyết tâm, đưa sản phẩm OCOP vươn mình, tăng độ nhận diện hơn nữa. PGS.TS Nguyễn Văn Y, Phó Giám đốc Học viện Cán bộ TP. HCM, nhấn mạnh OCOP là một trong sáu chương trình trọng tâm để xây dựng nông thôn mới, khai thác thế mạnh nông nghiệp và làng nghề đặc trưng.

Phấn đấu đưa sản phẩm OCOP trở thành biểu tượng của kinh tế nông thôn

Để vượt qua rào cản, các chuyên gia đề xuất liên kết vùng với các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Dương để đảm bảo nguồn nguyên liệu. TS. Nguyễn Minh Nhựt kêu gọi chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính và đẩy mạnh quảng bá qua các kênh số như Shopee, Lazada.

Theo ông Lâm Ngọc Tuấn - Đại diện Hợp tác xã Tuấn Ngọc cho biết: “Nếu có mạng lưới kết nối nông dân và doanh nghiệp, cùng các khóa đào tạo kỹ năng, sản phẩm OCOP sẽ dễ dàng vươn xa". Còn PGS.TS Vương Đức Hoàng Quân đưa ra góc nhìn mới, OCOP không chỉ là sản phẩm mà là hệ sinh thái kinh tế, bao gồm cả dịch vụ và sản phẩm phi nông nghiệp như thủ công mỹ nghệ. Ứng dụng công nghệ số, từ sản xuất đến phân phối, sẽ giúp OCOP linh hoạt hơn, phù hợp với đặc thù đô thị.

Từ những khó khăn hiện tại, thành phố có cơ hội biến thách thức thành động lực, đưa OCOP trở thành niềm tự hào, khẳng định sức sống nông nghiệp giữa lòng đô thị hiện đại. Hành trình này không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn góp phần làm giàu bản sắc văn hóa TP. HCM trên bản đồ quốc gia và quốc tế.

"Xây dựng nền tảng thương mại điện tử chuyên biệt cho OCOP TP. HCM, tích hợp công nghệ truy xuất nguồn gốc để tăng niềm tin người tiêu dùng. Với những giải pháp này, TP. HCM đang đặt nền móng để OCOP không chỉ là sản phẩm nông thôn mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo và bền vững" - PGS.TS Quân đề xuất.

Đặc biệt, phải ứng dụng được công nghệ trong quy trình sản xuất gồm chế biến và bảo quản. Sản phẩm OCOP phải nâng cao chất lượng, chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế để tiếp cận thị trường quốc tế. Việc đẩy mạnh quảng bá thương hiệu và mở rộng kênh tiêu thụ cũng cần chú trọng.

Hơn nữa, doanh nghiệp cần không ngừng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, có hiểu biết về công nghệ lẫn quy định về tiêu chuẩn quốc tế, hướng đến đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng cả trong và ngoài nước./.