Xây dựng TP.HCM là một biểu tượng về sự phát triển xanh, bền vững

Đây là chia sẻ của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được tại Diễn đàn "Chuyển đổi xanh và ngày hội tái chế 2025", diễn ra ngày 31/7 tại TP.HCM. Sự kiện thu hút gần 500 đại biểu từ các bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, trường đại học và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo vì môi trường.

TPHCM sẵn sàng đón đầu tiêu chuẩn sản xuất bền vững trong thời đại mới

Chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định: Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình đưa TPHCM trở thành một trong 100 thành phố đáng sống nhất thế giới. Chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn, mà là xu thế tất yếu của thời đại.

Theo ông Nguyễn Văn Được, TP.HCM đang đối mặt với một "bối cảnh mới", trong đó khái niệm "phát triển" đang được định nghĩa lại bởi 4 yếu tố cốt lõi: Tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu; các chuỗi cung ứng toàn cầu được định hình lại theo tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG); cuộc cạnh tranh địa chính trị và kinh tế ngày càng khốc liệt; sự mở rộng không gian đô thị, đòi hỏi năng lực liên kết vùng ngày càng cao.

Trong bối cảnh này, chuyển đổi xanh không còn đơn thuần là bảo vệ môi trường mà đã trở thành chiến lược bảo đảm an ninh kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và duy trì vị thế đầu tàu của TP.HCM trong nền kinh tế quốc gia.

Lãnh đạo Thành phố nhấn mạnh rằng, chuyển đổi xanh cần được tiếp cận từ một tư duy hành động mới. Không thể chỉ dựa vào các dự án đơn lẻ, mà phải là một hệ sinh thái bền vững, được kiến tạo bởi các giải pháp tổng thể và liên ngành.

Về hạ tầng, Thành phố định hướng xây dựng hệ thống giao thông công cộng xanh, với tuyến metro số 1 đóng vai trò là xương sống, kết nối các phương thức giao thông thân thiện với môi trường như xe buýt điện, đường thủy và phương tiện cá nhân không phát thải.

Về tài nguyên, người đứng đầu chính quyền TP.HCM cho rằng cần chuyển đổi tư duy từ "xử lý" sang "tái tạo giá trị". Chất thải không chỉ là thứ cần loại bỏ mà có thể trở thành tài nguyên nếu được tái chế, tái sử dụng và phân loại tại nguồn.

Trong lĩnh vực công nghiệp, TP.HCM sẽ ưu tiên thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường, từng bước chuyển đổi các khu công nghiệp, khu chế xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn, sinh thái và số hóa. Đây là thông điệp mạnh mẽ gửi đến các nhà đầu tư toàn cầu, TP.HCM sẵn sàng đón đầu tiêu chuẩn sản xuất bền vững trong thời đại mới.

Để hiện thực hóa chiến lược chuyển đổi xanh, ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh 4 định hướng then chốt: Thể chế phải đi trước một bước, với các chính sách linh hoạt, đột phá để khơi thông nguồn lực xã hội; khoa học công nghệ là động lực dẫn dắt, với các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; doanh nghiệp là lực lượng tiên phong, cần xem tiêu chuẩn xanh là cơ hội chứ không phải rào cản; người dân là nền tảng, vì chuyển đổi xanh chỉ bền vững khi gắn với cộng đồng và lối sống tiêu dùng thân thiện môi trường.

Chuyển đổi xanh: Doanh nghiệp là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Ở góc độ quản lý Nhà nước, ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh: Chúng ta đều nhận thức rõ rằng, chuyển đổi xanh không chỉ là xu thế của thời đại, mà là đòi hỏi sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ mai sau. Trong hành trình ấy, doanh nghiệp tư nhân chính là lực lượng tiên phong và là trụ cột trung tâm của đổi mới sáng tạo, đóng góp quan trọng cho sự phát triển phồn vinh, hùng cường của đất nước.

Để doanh nghiệp có thể đi nhanh, đi xa và đi bền vững trong kỷ nguyên mới, thì cơ chế, chính sách phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Đảng và Nhà nước chính là nền tảng hỗ trợ không thể thiếu.

Điều này được thể hiện sâu sắc trong 2 nghị quyết lớn mang tính chất đột phá được Bộ Chính trị ban hành gần đây là Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. "Hai nghị quyết này được coi là đột phá chiến lược, là động lực chính của tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia", ông Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, trình bày lộ trình xanh hóa đến năm 2030, đồng thời nhấn mạnh vai trò trung tâm của khu vực tư nhân trong kiến tạo đô thị bền vững, thông minh. Theo ông, doanh nghiệp không chỉ là đối tượng thực thi mà còn là tác nhân kiến tạo.

Trong bối cảnh TP.HCM mới được mở rộng không gian và dư địa phát triển, ông Phạm Bình An cho rằng, Thành phố cần nhanh chóng đẩy mạnh chuyển đổi, tái cấu trúc các khu chế xuất và công nghiệp theo hướng xanh, bềnh vững nhằm tạo động lực mới, thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, các dự án đầu tư thân thiện với môi trường.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Lê Anh Giám đốc phát triển bền vững Công ty cổ phần Nhựa tái chế Duy Tân khẳng định chuyển đổi xanh không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là cơ hội chiến lược khi doanh nghiệp chủ động tái cấu trúc, đổi mới công nghệ và gắn kết chặt chẽ với người tiêu dùng.