Liên kết xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn ở Đắk Nông

Điển hình là HTX Nông nghiệp công bằng Thanh Thái (huyện Krông Nô). Đây là đơn vị có lực lượng đông đảo với gần 300 thành viên và canh tác trên quy mô 500 ha cà phê. Ngay từ khi thành lập, HTX đã đồng hành cùng nông dân địa phương, hướng dẫn kỹ thuật và tổ chức sản xuất nông sản theo định hướng chất lượng cao.

Đến nay, HTX đã xây dựng được 120ha đạt chứng nhận Rainforest Alliance (RA) – một trong những tiêu chuẩn quốc tế khắt khe về môi trường, xã hội và phát triển bền vững. Bên cãnh đó, HTX còn tiên phong thử nghiệm 10 ha cà phê theo hướng hữu cơ. Từ vùng nguyên liệu được quy hoạch bài bản, Hợp tác xã không ngừng mở rộng sản xuất, cung cấp ra thị trường các sản phẩm cà phê nhân chất lượng cao và cà phê bột, góp phần nâng tầm giá trị hạt cà phê địa phương.

Ông Lang Thế Thành - Giám đốc HTX chia sẻ để xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, HTX phải giữ vai trò trung tâm kết nối nông dân, phổ biến kỹ thuật canh tác bền vững và kiểm soát chặt chẽ chất lượng nông sản. “Tại HTX chúng tôi, quy trình sản xuất được tổ chức theo chuỗi giá trị khép kín từ giống, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế đến tiêu thụ" - ông Thành cho biết.

Bên cạnh đó, HTX còn chủ động kết nối với doanh nghiệp, đối tác, nhà rang xay trong và ngoài nước để bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm. Chính sự linh hoạt và chủ động đó đã giúp HTX định hình vùng nguyên liệu chất lượng, chuyển dần từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình tập trung, chuyên nghiệp, mở rộng quy mô và chuẩn hóa quy trình.

Tại Đắk Song, HTX Thương mại, Dịch vụ, Chế biến, Sản xuất nông nghiệp Đoàn Kết thành lập từ năm 2014 được cho là điểm sáng trong chuyển đổi canh tác cà phê bền vững. Tập hợp những nông dân giàu kinh nghiệm, HTX này đã từng bước thay đổi thói quen sản xuất truyền thống, xây dựng vùng nguyên liệu cà phê chất lượng cao theo hướng thân thiện với môi trường.

HTX áp dụng quy trình sản xuất nghiêm ngặt, không sử dụng thuốc trừ cỏ, giảm thiểu phân hóa học, ưu tiên phân hữu cơ và chỉ thu hoạch cà phê chín 100% để đảm bảo chất lượng đầu vào cho chế biến. Từ vùng nguyên liệu hơn 500ha sản xuất an toàn của các thành viên, HTX Đoàn Kết đã mạnh dạn đầu tư hệ thống nhà kính, giàn lưới phơi, cùng dây chuyền chế biến ướt và rang xay hiện đại. Mỗi năm, HTX cho ra đời các sản phẩm cà phê nhân chất lượng cao và cà phê bột đạt chuẩn OCOP. Tất cả đều được kiểm định, công bố chất lượng trước khi đưa ra thị trường.

Đến nay, HTX Đoàn Kết đã trở thành trung tâm liên kết các hộ nông dân tại địa phương sản xuất theo quy chuẩn, từng bước hình thành vùng nguyên liệu đồng đều, ổn định cả về chất và lượng. Người đứng đầu HTX khẳng định đơn vị đủ sức và sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu, kể cả các khó nhất của thị trường trong nước và quốc tế.

Hiện Đắk Nông có 311 hợp tác xã, trong đó khoảng 200 HTX nông nghiệp đang hoạt động hiệu quả. Vừa là mô hình sản xuất, các HTX đồng thời là hạt nhân tổ chức và phát triển vùng nguyên liệu nông sản đạt chuẩn. Thông qua HTX, xã viên được tiếp cận kiến thức, ứng dụng kỹ thuật mới, từng bước chuẩn hóa quy trình canh tác và mở rộng cơ hội kết nối với nhiều thị trường tiêu thụ lớn.

Bên cạnh đó, các HTX còn tích cực cực trong việc hỗ trợ nông dân sản xuất sạch, xây dựng thương hiệu, minh bạch thông tin về vùng nguyên liệu và sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn trong nước và quốc tế. Với việc tổ chức lại sản xuất, hướng dẫn kỹ thuật và kết nối thị trường, các HTX đã góp phần nâng cao giá trị nông sản, đưa nông sản địa phương vươn ra thế giới.

Ông Nguyễn Khải - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đắk Nông nhận định: “Các HTX đang khẳng định vai trò quan trọng không thể thiếu trong việc xây dựng chuỗi giá trị nông sản, đặc biệt là hình thành vùng nguyên liệu đạt chuẩn chất lượng cao. Đây là bước đi chiến lược quan trọng rất có ý nghĩa đối với ngành nông nghiệp địa phương”.

Hiện Đắk Nông có 7 vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, với tổng diện tích 3.556 ha, tập trung vào các sản phẩm chủ lực như cà phê, hồ tiêu, lúa và xoài. Phần lớn các vùng nguyên liệu này do các HTX tổ chức sản xuất và quản lý, góp phần quan trọng trong việc nâng cao giá trị sản phẩm và tạo ra nguồn cung ổn định cho thị trường.